Choroba ta charakteryzuje się występowaniem wyłysiałych obszarów na głowie wokół których nie ma żadnych innych zmian. Nie powoduje ona medycznych problemów związanych z jakimikolwiek narządami wewnętrznymi. Może dotykać zarówno dorosłych, jak i dzieci, a najczęściej chorują na nią osoby przed 20. rokiem życia niezależnie od płci. Dokładna przyczyna występowania łysienia plackowatego nie jest do końca znana. Przypuszcza się jednak, że ma ona związek z zaburzeniami układu odpornościowego, które prowadzą do jego autoagresji, a więc niszczenia własnych komórek – w tym przypadku mieszków włosowych, co zakłóca wzrost włosów. Pacjenci borykający się z tą dolegliwością mogą być bardziej narażeni na inne choroby o podłożu autoimmunologicznym (np. bielactwo, choroby tarczycy), astmę i alergie (zwłaszcza atopowe zapalenie skóry i katar sienny) oraz cukrzycę pierwszego typu. Warto też wiedzieć, że łysienie plackowate często związane jest z reumatoidalnym zapaleniem stawów, toczniem, wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego i autoimmunologicznymi zaburzeniami alergicznymi. Według innych hipotez choroba ma podłoże genetyczne, a u niektórych osób można występowanie charakterystycznych dla niej objawów połączyć z silnymi przeżyciami psychicznymi. Po kilku miesiącach ustępują one samoistnie i nie pozostawiają na ciele pacjenta żadnych śladów, jednak zdarzają się ich nawroty.

Objawy łysienia plackowatego

Łysienie plackowate to choroba objawiająca się całkowitą utratą włosów w ograniczonych obszarach, które wyraźnie oddzielają się od zdrowej skóry głowy. Na obrzeżach zmienionych chorobowo ognisk znajdują się ponadto tzw. włosy wykrzyknikowe czyli włosy grube i ułamane. Łyse miejsca mogą mieć różną wielkość i kształt, rozszerzają się kręgami, bywają ograniczone do pojedynczych obszarów, albo zlokalizowane są w kilku miejscach. W łysieniu plackowatym o ostrym przebiegu zmiany te mogą być bardziej rozległe. Chociaż nie jest to widoczne na skórze, choroba ta ma charakter zapalny, a w otoczeniu mieszków włosowych tworzą się nacieki. Oprócz głowy, zmiany mogą pojawiać się także w okolicy brwi i rzęs oraz pach i narządów intymnych.

Lekarz zazwyczaj dokonuje diagnozy łysienia plackowatego na podstawie objawów klinicznych, a ponadto może zlecić badanie trichogramu do oceny liczby włosów dystroficznych i telegenowych. W niektórych przypadkach konieczne są też inne testy. U pacjentów, w rodzinie, których zdarzały się przypadki chorób autoimmunologicznych, dermatolog zaleca wykonanie testów przesiewowych, aby wykryć obecność autoprzeciwciał.

Leczenie łysienia plackowatego

Ze względu na brak jasno ustalonych przyczyn pojawienia się tej choroby, trudno zaplanować działania prewencyjne. Terapia w przypadku łysienia plackowatego skupia się więc na metodach przyspieszających odrost włosów. Należą do nich:

  • Mezoterapia mikroigłowa – zabieg ten pacjenci wykonują samodzielnie w domu. Polega on na nakłuwaniu skóry głowy za pomocą specjalnego urządzenia, w którym umieszczone są mikroigłiełki o odpowiednio dobranej długości. W ten sposób można zwiększyć ukrwienie skóry głowy, co w efekcie zapewnia większy dopływ substancji odżywczych do włosa oraz lepsze wnikanie aplikowanych później preparatów leczniczych.
  • CEGABA – jest to substancja o działaniu pobudzającym, której stosowanie aktywizuje komórki mitotyczne. Może być aplikowana w postaci mezoterapii. Pobudza wzrost włosów i nie powoduje żadnych efektów toksycznych.
  • Placenta – jest to ekstrakt z łożyska, którego stosowanie pobudza wzrost włosów i podnosi zużycie tlenu przez komórki.
  • Naświetlanie skóry za pomocą specjalnych grzebieni laserowych.

Oprócz wymienionych wyżej sposobów leczenia łysienia plackowatego, lekarz może zalecić przyjmowanie kortykosteroidu, DPCP lub antraliny. Dla zwiększenia skuteczności działania, można łączyć te metody, co przyspiesza odrost włosów. Bardzo istotne jest ścisłe stosowanie się do wskazówek dermatologa – tylko w ten sposób możliwy jest szybki powrót do zdrowia. Ponieważ łyse ogniska na głowie nierzadko bywają powodem kompleksów i niskiej samooceny, w niektórych przypadkach konieczna może okazać się pomoc psychologa.